Η παρέμβαση Μ. Ψύλου, εκπροσώπου των εργαζομένων στο ΔΣ του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στην ημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ για τα ΜΜΕ

Τo εθνικό πρακτορείο  ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ιδρύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και είναι πλέον υπερ-αιωνόβιο. Στόχος του –όπως έγραψε ο πρώτος διευθυντής του Ιωάννης Παρέν το 1904 -ήταν να υπηρετήσει καλύτερον τα εθνικά συμφέροντα και να δύναται να διδει όσο το δυνατόν μεγαλυτέραν δημοσιότητα εις τα ειδήσεις τα οποίας διαβιβάζει στο εξωτερικόν”.

Δημοσιογραφική δομή θα αποκτήσει το ΑΠΕ το 1931 με τον Ελευθέριο Βενιζέλο να διορίζει τον δημοσιογράφο Βασίλη Βεκιαρέλη στο τιμόνι του, χωρίς όμως να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για “απελευθέρωσή”| του από τον ασφυκτικό κυβερνητικό κλοιό, κατι που κυριαρχεί άλλωστε σε όλα τα εθνικά πρακτορεία μέχρι το τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου. Η ανεξάρτητη λειτουργία του θα καθιερωθεί πολύ αργότερα ,μετά την πτώση της χούντας και ύστερα από σκληρές προσπάθειες.

Με τη μεταπολίτευση το 1974 αρχίζει
 η περίοδος ανασυγκρότησης και επαγγελματικής λειτουργίας του ΑΠΕ. Το Πρακτορείο εξακολουθούσε να λειτουργεί πάντως ως “επίσημο κυβερνητικό πρακτορείο”, εκφραστής δηλαδή της κυβερνητικής πολιτικής για αρκετά χρόνια .Ως το 1994 ο Γενικός Διευθυντής του ΑΠΕ διοριζόταν  από τον υπουργό Προεδρίας . Η ταύτιση του ΑΠΕ με την εκάστοτε κυβέρνηση οδήγησε πολλές φορές σε κωμικοτραγικές καταστάσεις πχ. Σχόλια αντιπολιτευόμενων εφημερίδων “ ποίος εκφράζει την κυβερνητική πολιτική ,το ΑΠΕ ή ο κυβερνητικός εκπρόσωπος”.

Ουσιαστικό βήμα για την αποδέσμευση του ΑΠΕ απο τις εκάστοτε κυβερνήσεις ήταν το προεδρικό διάταγμα 150/1994 με το οποίο το πρακτορείο έγινε μεν ανώνυμη εταιρεία του Δημοσίου, αλλά η πλειοψηφία του ΔΣ δεν διορίζεται από την κυβέρνηση. Η απόφαση αυτή ενίσχυσε σημαντικά την αξιοπιστία του ΑΠΕ και συνέβαλε στη σχετική αναβάθμιση του ρόλου του. Τα τέσσερα από τα 7 μέλη του ΔΣ είναι εκπρόσωποι της ΠΟΕΣΥ, της ΕΗΙΕΑ, των εργαζομένων και των Πανεπιστημιακών σχολών ΜΜΕ. Ο Γενικός Διευθυντής ορίζεται και πάλι από τον αρμόδιο υπουργό ,αλλά μετά από προκήρυξη της θέσης. Ο υπουργός διορίζει επίσης άλλα δύο μέλη. Η εποπτεία του υπουργείου Τύπου μέσω της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας περιορίζεται μόνο στον έλεγχο της συνταγματικότητας και νομιμότητας των αποφάσεων του ΔΣ και τον οικονομικό έλεγχο των πεπραγμένων . Δεν υπάρχει καμιά εποπτεία στο περιεχόμενο της δουλειάς του οργανισμού. Οι εργαζόμενοι στο ΑΠΕ δεν θεωρούνται δημόσιοι υπάλληλοι.

Η ΔΕΚΟποίηση του ΑΠΕ

Με τον νόμο 3444/2/3/2006 -άρθρο 13' αποφασίστηκε η συνενωση του ΑΠΕ με το Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων που είχε ιδρυθεί το 1991 με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η συνένωση πραγματοποιήθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 191 της 9κς /12/ 2008 με το οποίο ιδρύθηκε επισήμως η ανώνυμη εταιρία ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ. Τον Δεκέμβριο του 2010 με τον νόμο Παπακωνσταντίνου το ΑΠΕ ΜΠΕ έγινε δυστυχώς ΔΕΚΟ και από εκείνη τη στιγμή αρχίζουν τα μεγάλα προβλήματα του πρακτορείου. Με υπουργικές αποφάσεις ,το ΑΠΕ ΜΠΕ εξαιρείτο πάντα  από τις ΔΕΚΟ. Η ΔΕΚΟποίηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ έχει άμεσα αρνητικές συνέπειες στην ενημέρωση της κοινής γνώμης, των ΜΜΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην ποιότητα του παραγόμενου έργου, αλλά και στον τρόπο εργασίας των δημοσιογράφων και διοικητικών υπαλλήλων. ΔΕΚΟποίηση και ανεξάρτητη ενημέρωση δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Δεν υπάρχει άλλωστε ευρωπαικό πρακτορείο που να είναι ΔΕΚΟ. Άρα, η Απο-ΔΕΚΟποίηση του ΑΠΕ ΜΠΕ πρέπει να είναι  ΑΜΕΣΟΣ ΣΤΟΧΟΣ.

Το ΑΠΕ- ΜΠΕ  είναι από τα παλιότερα ευρωπαικά πρακτορεία και ιδρυτικό μέλος της Ενωσης Ευρωπαικών Πρακτορείων (ΕΑΝΑ) τροφοδοτεί με εγκυρότητα ειδησεις όλα τα υπόλοιπα μέσα ενημερωσης της χωρας και την ομογένεια. ΧΩΡΙΣ ΥΠΕΡΒΟΛΗ ΕΙΝΑΙ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

Ολες οι επαρχιακές εφημερίδες  ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ . Ολα τα sites και τα blogs –ορισμενα παρανόμως – ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΠΕ-ΜΠΕ. Σημαντικότατη είναι  η συνεισφορά του ΑΠΕ ΜΠΕ και στην ειδησεογραφία των αθηναικών εφημερίδων.

Η κρατική επιχορήγηση

Η κρατική επιχορήγηση τα τελευταία τέσσερα χρόνια βαίνει διαρκώς μειωνόμενη. Το ΠροεδρικόΔιάταγμα .191/2008 (παρ.2) αναφέρει ρητά ότι η δαπάνη για τα «επόμενα πέντε έτη» (δηλαδή μέχρι και το 2013) θα είναι 83.649.160 ευρώ, δηλαδή 16.729.832 ευρώ κατ΄ έτος. Αναφέρεται μάλιστα και από πού θα καλυφθεί: «Θα καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό και ειδικότερα από τον Κ.Α.Ε. 2593 μέσω της επιχορήγησης που θα λάβει από την Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης-Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας». Η επιχορήγηση για το 2011 ήταν  8.805.000 ευρώ, το 2012 εννέα εκατομμύρια και το  2013 μειώθηκε στα  7,5  εκατομμύρια ευρώ. Ήδη οι αποδοχές των εργαζομένων έχουν μειωθεί κατά 40-50% κατά μέσο όρο, ενώ καταστρατηγείται το Π.Δ. 191/2008 που ορίζει ότι το πρακτορείο οφείλει να εφαρμόζει τις συλλογικές συμβάσεις ΕΣΗΕΑ-ΕΙΗΕΑ και ΕΠΗΕΑ-ΕΙΗΕΑ.

Στόχος δεν είναι μόνο η μείωση των δαπανών, αλλά το χτύπημα  της ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ δημοσιογραφίας.

Η μετατροπή και των δημοσιογράφων σε κακοπληρωμένα και φοβισμένα “ανθρωπάκια”, έτοιμα να ενδώσουν στις πιέσεις.

Η πολιτική αυτή οδηγεί αντικειμενικά όμως στη συρρίκνωση και απαξίωση του ΑΠΕ-ΜΠΕ ως δημόσιου μέσου ενημέρωσης,

Πιστεύουμε ότι η Βουλή και η κοινωνία -που πληρώνει για τη λειτουργία του ΑΠΕ- με τους θεσμούς της πρέπει να έχει πιό ενεργό ρόλο και λόγο στη λειτουργία του εθνικού πρακτορείου. Υπερασπιζόμενοι τον δημόσιο και ανεξάρτητο χαρακτήρα του.

Παρέμβαση στην ενημέρωση

Το ΑΠΕ ΜΠΕ χρειάζεται νέες στρατηγικές ,νέα δομή και αξιοποίηση δημοσιογραφικού προσωπικού, επενδύσεις για κάλυψη της ειδήσεων με ήχο και εικόνα (βίντεο) και εκπαίδευση του προσωπικού για να ανταποκριθεί σ΄αυτές τις αλλαγές.

   Τα περισσότερα ευρωπαικα πρακτορεία έχουν ήδη ξεκινήσει τις αλλαγές  και κυρίως έχουν αρχίσει να ασχολούνται με την βιντεοκάλυψη  των σημαντικότερων ειδήσεων ,την «διαδραστική» λειτουργία τους και την προετοιμασία νέων υπηρεσιών (π.χ. προετοιμασία σελίδων έτοιμων για εκτύπωση ή ηλεκτρονική  εμφάνιση στο διαδίκτυο , διάθεση μηχανών αναζήτησης για χρήστες αλλά και για  δημοσιογράφους με πιο εξειδικευμένες μεθόδους αναζήτησης κλπ  ).

Πρέπει επίσης να επεκταθεί η παρουσία του ΑΠΕ-ΜΠΕ στο Facebook  και στο Twitter,αλλά και σε άλλες μορφές παροχής υπηρεσιών, όπως π.χ το Media Monitoring (ηλεκτρονική αποδελτιοποίηση). Η εμπειρία από τα ευρωπαικά πρακτορεία δείχνει ότι αυτό έγινε με την εξαγορά από τα πρακτορεία μικρών εταιριών αποδελτιοποίησης που έχουν το Know How. Ετσι σε συνδυασμό με το πανεθνικό δίκτυο του Πρακτορείου μπορεί να αποτελέσει μεγάλη πηγή εσόδων.(Δυστυχώς αυτό δεν μπορεί να το κάνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ όσο είναι ΔΕΚΟ)

Τα περισσότερα προβλήματα του εθνικού πρακτορείου ταυτίζονται με αυτά που υπάρχουν στο χώρο του ελληνικού τύπου (δομή, λειτουργία, τεχνολογία, δεοντολογία). Για παράδειγμα, η ταυτόχρονη απασχόληση των δημοσιογράφων του ΑΠΕ-ΜΠΕ και σε άλλα ΜΜΕ. Η πολυαπασχόληση και μάλιστα σε περιόδους υψηλής ανεργίας και στον δημοσιογραφικό κλάδο δημιουργεί δυσκολίες. δυσλειτουργίες  και προβλήματα στο πρακτορείο. Βεβαίως η διπλοθεσία είναι αποτέλεσμα κυρίως των χαμηλών αμοιβών και γι αυτό η θέση μας πρέπει να είναι «μία και καλοπληρωμένη θέση απασχόλησης».